Scilab/C4/Solving-Non-linear-Equations/Kannada

From Script | Spoken-Tutorial
Jump to: navigation, search
Time Narration
00:01 Solving Nonlinear Equations using Numerical Methods ಎಂಬ ಸ್ಪೋಕನ್-ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಗೆ ನಿಮಗೆ ಸ್ವಾಗತ.
00:10 ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನಲ್ಲಿ ನಾವು,
00:13 ‘ನ್ಯೂಮೆರಿಕಲ್ ಮೆಥಡ್’ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ, ನಾನ್-ಲೀನಿಯರ್ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ಸಾಲ್ವ್ ಮಾಡಲು ಕಲಿಯುತ್ತೇವೆ.
00:18 ಇಲ್ಲಿ ನಾವು,
00:20 'ಬೈಸೆಕ್ಷನ್ ಮೆಥಡ್' ಮತ್ತು
00:22 'ಸೀಕೆಂಟ್ ಮೆಥಡ್' ಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುವೆವು.
00:23 ನಾವು ‘ನಾನ್-ಲೀನಿಯರ್ ಇಕ್ವೇಷನ್’ ಗಳನ್ನು ಸಾಲ್ವ್ ಮಾಡಲು, ಸೈಲ್ಯಾಬ್ ನಲ್ಲಿ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಕೂಡ ತಯಾರಿಸುವೆವು.
00:30 ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು,
00:32 Ubuntu 12.04 ಆಪರೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಮತ್ತು
00:36 Scilab 5.3.3 ಆವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.
00:40 ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಅನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲು, ನೀವು
00:43 ಸೈಲ್ಯಾಬ್ ಮತ್ತು ನಾನ್-ಲೀನಿಯರ್ ಸಮೀಕರಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರಬೇಕು.
00:48 ಸೈಲ್ಯಾಬ್ ಗಾಗಿ, ದಯವಿಟ್ಟು Spoken Tutorials ವೆಬ್ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ, Scilab ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಗಳನ್ನು ನೋಡಿ.
00:55 ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಒಂದು ಫಂಕ್ಷನ್ f ಗೆ, f of x is equal to zero ಆಗಿದ್ದಾಗ, ನಾವು x ನ ವ್ಯಾಲ್ಯುವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು.
01:04 ಈ ಉತ್ತರ x ಅನ್ನು, ಇಕ್ವೇಷನ್ ನ ರೂಟ್ ಅಥವಾ ಫಂಕ್ಷನ್ f ನ ಝೀರೋ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
01:11 ಈ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ‘ರೂಟ್ ಫೈಂಡಿಂಗ್’ ಅಥವಾ ‘ಝೀರೋ ಫೈಂಡಿಂಗ್’ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
01:16 ‘ಬೈಸೆಕ್ಷನ್ ಮೆಥಡ್’ ಅನ್ನು ಕಲಿಯುವುದರ ಮೂಲಕ ನಾವು ಪ್ರಾರಂಭಿಸೋಣ.
01:20 'ಬೈಸೆಕ್ಷನ್ ಮೆಥಡ್' ನಲ್ಲಿ, ನಾವು ರೂಟ್ ನ ‘ಇನಿಶಿಯಲ್ ಬ್ರ್ಯಾಕೆಟ್’ ಅನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುತ್ತೇವೆ.
01:25 ನಂತರ, ನಾವು ಬ್ರ್ಯಾಕೆಟ್ ನ ಮೂಲಕ ಇಟರೇಟ್ ಮಾಡಿ, ಅದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಅರ್ಧ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ.
01:31 ಸಮೀಕರಣಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ಸಿಗುವವರೆಗೆ, ನಾವು ಈ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ.
01:36 ‘ಬೈಸೆಕ್ಷನ್ ಮೆಥಡ್’ ಅನ್ನು ಬಳಸಿ, ಈ ಫಂಕ್ಷನ್ ಗೆ ಉತ್ತರವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯೋಣ.
01:41 ನಮಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಫಂಕ್ಷನ್ ಈ ರೀತಿ ಇದೆ:

function f equal to two sin x minus e to the power of x divided by four minus one in the interval minus five and minus three

01:54 ಸೈಲ್ಯಾಬ್ ಎಡಿಟರ್ ನಲ್ಲಿ, Bisection dot sci ಎಂಬ ಫೈಲ್ ಅನ್ನು ತೆರೆಯೋಣ.
02:00 ಈಗ ‘ಬೈಸೈಕ್ಷನ್ ಮೆಥಡ್’ ಗಾಗಿ ಇರುವ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ನೋಡೋಣ.
02:03 ನಾವು Bisection ಎಂಬ ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು a b f ಮತ್ತು Tol ಎಂಬ ಇನ್ಪುಟ್ ಆರ್ಗ್ಯುಮೆಂಟ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಡಿಫೈನ್ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ.
02:10 ಇಲ್ಲಿ, a- ಇಂಟರ್ವಲ್ ನ ಲೋವರ್ ಲಿಮಿಟ್ ಆಗಿದ್ದು
02:14 b - ಇಂಟರ್ವಲ್ ನ ಅಪ್ಪರ್ ಲಿಮಿಟ್ ಆಗಿದೆ.
02:16 f , ಸಾಲ್ವ್ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿರುವ ಫಂಕ್ಷನ್
02:19 ಮತ್ತು Tol ಇದು ‘ಟಾಲರೆನ್ಸ್ ಲೆವೆಲ್’ ಆಗಿದೆ.
02:22 ನಾವು ಇಟರೇಶನ್ ಗಳ ಗರಿಷ್ಠ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು, 100 ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತೇವೆ.
02:28 ನಾವು ಇಂಟರ್ವಲ್ ನ ಮಧ್ಯಬಿಂದುವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುತ್ತೇವೆ. ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಫಂಕ್ಷನ್ ನ ವ್ಯಾಲ್ಯು, ನಿಗದಿತ ‘ಟಾಲರೆನ್ಸ್ ರೇಂಜ್’ ನಲ್ಲಿ ಬರುವವರೆಗೆ ಇಟರೇಶನ್ ಅನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತೇವೆ.
02:37 ಈ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿ, ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು ಸಾಲ್ವ್ ಮಾಡೋಣ.
02:40 ಫೈಲ್ ಅನ್ನು Save and execute ಮಾಡಿ.
02:43 ಸೈಲ್ಯಾಬ್ ಕನ್ಸೋಲ್ ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿ.
02:47 ನಾವು ಇಂಟರ್ವಲ್ ಅನ್ನು ಡಿಫೈನ್ ಮಾಡೋಣ.
02:50 a, ಮೈನಸ್ 5 ಆಗಿರಲಿ.
02:52 Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
02:54 b, ಮೈನಸ್ 3 ಆಗಿರಲಿ.
02:56 Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
02:58 deff ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿ, ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು ಡಿಫೈನ್ ಮಾಡಿ.
03:01 ಹೀಗೆ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ: deff open parenthesis open single quote open square bracket y close square bracket equal to f of x close single quote comma open single quote y equal to two asterisk sin of x minus open parenthesis open parenthesis percentage e to the power of x close parenthesis divided by four close parenthesis minus one close single quote close parenthesis
03:41 deff ಫಂಕ್ಷನ್ ನ ಕುರಿತು ಇನ್ನಷ್ಟು ತಿಳಿಯಲು, help deff ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ.
03:46 Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
03:48 Tol (ಟೋಲ್), 10 to the power of minus five ಎಂದು ಆಗಿರಲಿ.
03:53 Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
03:56 ಉತ್ತರವನ್ನುಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು, ಹೀಗೆ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ:
03:58 Bisection open parenthesis a comma b comma f comma Tol close parenthesis
04:07 Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
04:09 ಕನ್ಸೋಲ್ ನ ಮೇಲೆ, ಫಂಕ್ಷನ್ ನ ರೂಟ್ ಅನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.
04:14 ಈಗ ‘ಸೀಕೆಂಟ್ ಮೆಥಡ್’ (Secant method) ಅನ್ನು ನೋಡೋಣ.
04:17 ‘ಸಿಕೆಂಟ್ ನ ಮೆಥಡ್’ ನಲ್ಲಿ, ಫೈನೈಟ್ ಡಿಫರೆನ್ಸ್ ನಿಂದ ಎರಡು ಅನುಕ್ರಮ ಇಟರೇಶನ್ ನ ವ್ಯಾಲ್ಯೂಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ, ಡೆರಿವೇಟಿವ್ ಅನ್ನು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
04:27 ನಾವು ‘ಸಿಕೆಂಟ್ ಮೆಥಡ್’ ಅನ್ನು ಬಳಸಿ, ಈಗ ಈ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಸಾಲ್ವ್ ಮಾಡೋಣ.
04:30 ಫಂಕ್ಷನ್, f equal to x square minus six ಆಗಿದೆ.
04:36 p zero equal to two ಮತ್ತು p one equal to three, ಇವೆರಡೂ ನಮ್ಮ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಊಹೆಗಳಾಗಿವೆ.
04:44 ನಾವು ಇದನ್ನು ಸಾಲ್ವ್ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ‘ಸಿಕೆಂಟ್ ಮೆಥಡ್’ ಗಾಗಿ ಇರುವ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ನೋಡೋಣ.
04:50 ಸೈಲ್ಯಾಬ್ ಎಡಿಟರ್ ನಲ್ಲಿ, Secant dot sci ಫೈಲ್ ಅನ್ನು ತೆರೆಯಿರಿ.
04:54 ನಾವು Secant ಎಂಬ ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು, a, b ಮತ್ತು f ಎಂಬ ಇನ್ಪುಟ್ ಆರ್ಗ್ಯುಮೆಂಟ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಡಿಫೈನ್ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ.
05:01 a, ರೂಟ್ ಗಾಗಿ, ಮೊದಲನೆಯ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಊಹೆಯಾಗಿದೆ.
05:04 b, ರೂಟ್ ಗಾಗಿ, ಎರಡನೆಯ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಗೆಸ್ ಮತ್ತು
05:07 f, ಸಾಲ್ವ್ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿರುವ ಫಂಕ್ಷನ್ ಆಗಿದೆ.
05:10 ಈಗಿನ ಪಾಯಿಂಟ್ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಪಾಯಿಂಟ್ ಗಳಲ್ಲಿಯ ವ್ಯಾಲ್ಯೂಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ನಾವು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುತ್ತೇವೆ.
05:15 ನಾವು ‘ಸೀಕೆಂಟ್ ಮೆಥಡ್’ ಅನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಿ, ರೂಟ್ ನ ವ್ಯಾಲ್ಯೂಅನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುತ್ತೇವೆ.
05:21 ನಂತರ ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು ಮುಗಿಸುತ್ತೇವೆ (end).
05:24 ಈಗ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು save and execute ಮಾಡೋಣ.
05:27 ಸೈಲ್ಯಾಬ್ ಕನ್ಸೋಲ್ ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿ.
05:30 clc ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ, Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
05:34 ಈ ಉದಾಹರಣೆಗಾಗಿ, ನಾನು ಊಹಿಸಿರುವ ವ್ಯಾಲ್ಯೂಗಳನ್ನು (ಇನಿಶಿಯಲ್ ಗೆಸ್) ಡಿಫೈನ್ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ.
05:38 ಹೀಗೆ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ: a equal to 2,
05:40 Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
05:42 ನಂತರ b equal to 3 ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ,
05:44 Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
05:46 deff ಎಂಬ ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿ, ಈ ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು ಡಿಫೈನ್ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ.
05:49 ಹೀಗೆ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ: deff open parenthesis open single quote open square bracket y close square bracket equal to g of x close single quote comma open single quote y equal to open parenthesis x to the power of two close parenthesis minus six close single quote close parenthesis
06:15 Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
06:18 ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು ಕಾಲ್ ಮಾಡಲು, ಹೀಗೆ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ.
06:20 Secant open parenthesis a comma b comma g close parenthesis
06:27 Enter ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ.
06:30 ಕನ್ಸೋಲ್ ನಲ್ಲಿ ರೂಟ್ ನ ವ್ಯಾಲ್ಯೂವನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.
06:35 ಈಗ ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನ ಸಾರಾಂಶವನ್ನು ನೋಡೋಣ.
06:38 ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನಲ್ಲಿ ನಾವು,
06:41 ನಾನ್-ಲಿನಿಯರ್ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ಸಾಲ್ವ್ ಮಾಡುವ ವಿವಿಧ ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ, ಸೈಲ್ಯಾಬ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಬರೆಯಲು ಮತ್ತು
06:45 ಈ ಸಮೀಕರಣಗಳ ‘ರೂಟ್’ಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಕಲಿತಿದ್ದೇವೆ.
06:48 ಇವತ್ತು ನಾವು ಕಲಿತಿರುವ ಎರಡು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ, ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯ ಉತ್ತರವನ್ನು ನೀವೇ ಸ್ವತಃ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ.
06:55 ಈ ಕೆಳಗಿನ ಲಿಂಕ್ ನಲ್ಲಿರುವ ವಿಡಿಯೋಅನ್ನು ನೋಡಿ.
06:58 ಇದು ‘ಸ್ಪೋಕನ್ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ ಪ್ರಕಲ್ಪದ ಸಾರಾಂಶವಾಗಿದೆ.
07:01 ನೀವು ಒಳ್ಳೆಯ ಬ್ಯಾಂಡ್ವಿಡ್ತ್ ಹೊಂದಿರದಿದ್ದರೆ ಇದನ್ನು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ ನೋಡಿ.
07:05 ಸ್ಪೋಕನ್ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ತಂಡವು:
07:07 ಸ್ಪೋಕನ್ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಕಾರ್ಯಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
07:10 ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದವರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ.
07:14 ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ, ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಲಿಂಕ್ ಗೆ ಬರೆಯಿರಿ.

conatct@spoken-tutorial.org

07:21 ‘ಸ್ಪೋಕನ್ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ ಪ್ರಕಲ್ಪವು, ‘ಟಾಕ್ ಟು ಎ ಟೀಚರ್’ ಪ್ರಕಲ್ಪದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
07:24 ಇದು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಮಿಶನ್ ಆನ್ ಎಜುಕೇಶನ್, ICT, MHRD ಮೂಲಕ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ.
07:32 ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ, ಕೆಳಗೆ ತೋರಿಸಿದ ಲಿಂಕ್ ಗೆ ಹೋಗಿ. http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro.
07:39 ಈ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್ ನ ಅನುವಾದಕಿ, ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ಅಂಜನಾ ಅನಂತನಾಗ್ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿ ನವೀನ್ ಭಟ್ಟ, ಉಪ್ಪಿನ ಪಟ್ಟಣ.
07:41 ಧನ್ಯವಾದಗಳು.

Contributors and Content Editors

Anjana310312, Sandhya.np14