File:Linux-ubuntu-desktop-khasi-frankie.pdf

From Script | Spoken-Tutorial
Jump to: navigation, search
Linux-ubuntu-desktop-khasi-frankie.pdf(file size: 232 KB, MIME type: application/pdf)

Linux/C2/Ubuntu-Desktop/Khasi-timed


Time Narration


00:01 Nga pdiang sngewbha ia phi sha ka spoken tutorial halor ka Ubuntu Linux Desktop.


00:06 Ha kane ka tutorial ngin sa nang shaphang ka  Ubuntu Linux Desktop halor ka gnome environment  Katto katne ki application hapoh ka Ubuntu Desktop  Ban pynkylla ia ka theme jong ka desktop.


00:18 Ban record ia kane ka tutorial, nga pyndonkam da ka Ubuntu Linux OS version 14.04


00:25 Ha ki katto katne ki version kiba rim jong ka Ubuntu Linux, ka dur jong ka desktop ka long kumne.


00:32 Phi lah ban iohi ia ki Applications, Places bad System tab ha ka dong kaba hajrong shaphang kadiang jong ka screen.


00:40 Ha ka version kaba thymmai jong ka Ubuntu Linux, ka dur jong ka desktop ka long kumne.


00:46 Phin sa iohi ia u launcher shaphang kadiang jong ka screen. Lada ia u launcher lah buhrieh kumba lah pyni hangne, phi lah ban pynpaw biang ia u kumba lah pyni hangne.


00:55 Ban leh ia kata, tan ia u mouse sha kadiang duh jong ka screen. U launcher yn sa paw.


01:02 Tan ia u mouse shawei pat bad u launcher yn sa buhrieh biang.


01:07 Kumno ngi lah ban pynpaw ia u launcher man ka por? Click ha ka wheel icon ha ka dong kaba sha ka liang kamon duh jong ka desktop screen.


01:16 Mynta, click ha System Settings bad nangta ha ka Appearance.


01:22 Ha ka Appearance, click ha Behavior tab.


01:26 Hangne, sa pynkylla ia ka Auto-hide the Launcher sha ka OFF position. Mynta, u launcher yn sa paw beit man ka por.


01:35 Sa khang noh ia kane ka window.


01:37 Peit, phin lap ba lah dep don lypa ki icon ha u launcher.


01:41 Phin iohi ia u Dash home icon hajrong jong u launcher.


01:45 Ban plie ia u Dash home, click halor jong u.


01:48 Hajrong eh, phin iohi ia ka search bar field.


01:52 Mynta, kumno ngin wad ia ka application? Ka long kaba suk!


01:58 To ngin pyrshang ban wad ia ka Calculator application.


02:02 Te, ha ka search bar field, sa type C a l c.


02:06 Peit hangne, phin sa iohi ia ka LibreOffice Calc bad ka Calculator.


02:11 Click ha ka Calculator icon. Ka Calculator application kan sa plie ha ka screen.


02:19 Ha ka version kaba rim ngi hap ban click ha Applications -> Accessories -> Calculator.


02:27 Ka Calculator ka iarap ban khein ia ka jingkhein jong ka arithmetic, scientific lane financial.


02:33 To ngin pyrshang ia ki jingkhein kiba kham suk.


02:37 Type 5 asterix 8 bad nion ia u equal to sign.


02:42 Ha ka jaka ban nion ia u equal to sign, phi lah ruh ban nion ia u Enter key na ka keyboard.


02:48 Phin sa iohi ia ka jubab ha ka Calculator.


02:50 Ngi lah ban leh baroh ki jait jingkhein da kaba pyndonkam ia ka Calculator application.


02:58 Mynta phi lah ban khang ia ka Calculator da kaba click ia u close button.


03:03 To ngin peit sa kiwei pat ki application kiba donkam jong ka Ubuntu Linux OS.


03:08 Na ka bynta kata, ngin leit biang sha u Dash home.


03:12 Da kawei pat ka rukom ban plie ia u Dash home ka dei da kaba nion ia u Windows key na ka keyboard.


03:18 Nangta ha ka Search bar, type gedit. Ka Text Editor icon kan paw. Sa click halor jong ka.


03:25 Ha ka version kaba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban click ha ka Application>>Accessories>>gedit.


03:33 Kaei kaba phi iohi mynta ha ka screen, ka dei ka gedit Text Editor window.


03:38 To ngin type khyndiat ki text hangne. Type "Hello World".


03:43 Ban save ia ka file, nion ia u Ctrl bad u S key ha kajuh ka por na ka keyboard.


03:49 Da kawei pat ka rukom, leit ha ka File bad click ha u Save.


03:54 Mynta, ka dialog box kaba kyrteng “Save as” kan plie. Kan sa pan ia ka filename bad ka jaka hangno ban save.


04:03 To ngin type ia ka kyrteng kum "hello.txt".


04:09 Na ka bynta ka jaka ngin jied Desktop and click ha u Save button.


04:14 To ngin khang noh ia ka gedit window bad sa check lada ia ka file la dep save ne em ha ka Desktop.


04:22 Mynta ha ka Desktop phin sa iohi ia ka file "hello.txt". Kane ka mut ka text file jong ngi lah dep save


04:30 To ngin plie ia kane ka file da kaba double click halor jong ka. Ka file kan sa plie ryngkat bad ka jingthoh kaba ngi lah dep type.


04:39 Ka internet ka don bun jait ki jingtip halor ka gedit Text Editor. Ka don ruh ka spoken tutorial halor kane ka phang ha ki link kiba hapoh.


04:49 To ngin khang noh ia kane ka Text Editor bad ngin peit noh sa ia kawei pat ka application kaba kyrteng ka Terminal.


04:55 To ngin leit sha u Dash home da kaba nion ia u Windows key.


04:59 Mynta sa type terminal hapoh ka search bar field.


05:03 Click ha u Terminal icon.


05:06 Ha ka version kaba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban click ha Application >> Accessories >> Terminal.


05:13 Ka terminal window kan plie ha ka screen. U shortcut key ban plie ia ka terminal ka dei Ctrl+Alt+T.


05:22 Terminal u dei u command line. Namarba ngi lah ban command ia ka computer nangne.


05:29 Ha ka jingshisha ka kham bha ban ia ka GUI.


05:33 To ngin phai biang sha ka Terminal window.


05:35 To ngin pyrshang ban type I command iba suk ban sngewthuh shaphang ka terminal. Type ‘ls’ bad nion Enter.


05:44 Phi lah ban iohi ia ka list jong baroh ki files and folder ha ka current directory.


05:49 Hangne ka pyni lut ia ki file bad ki folder na ka Home folder. Ngin sa peit shaphang ka Home folder sa kham katto katne por.


05:59 Ngin ym pynlut shuh ka por shaphang ka terminal mynta.


06:02 Khang noh ia ka terminal.


06:05 Lah batai bniah bha shaphang ka terminal hapoh ka Linux spoken tutorial series ha kane ka website.


06:12 Mynta ngin peit sa ia kawei pat ka application, katta ka mut ka Firefox Web Browser.


06:17 Sa shisien nion biangz


ia u Windows key na ka keyboard, ban plie ia u Dash home. Type Firefox hapoh ka search bar.


06:25 Click ha u Firefox Web Browser icon.


06:29 Ha ka version kaba rim, ngi hap ban click ha ka Application -> Internet -> Firefox Web Browser.


06:35 Ngi pyndonkam da u Firefox Web Browser ban plie ia ka world wide web. Mynta ngi iohi ba lah plie ia u Firefox browser.


06:45 To ngin leit sha ka spoken-tutorial site. Na ka bynta kane, leit ha u address bar lane nion ia u F6 na ka keyboard.


06:52 Mynta nga nion ia u F6 bad ngi poi ha u address bar.


06:58 Nion ia u backspace ban pyndam ia kino kino ki text kiba paw ha u address bar.


07:03 Mynta ngin type "http://spoken-tutorial.org".



07:13 Katba ngi dang type, u Firefox u lah ban batai lypa ia ki katto katne ki address.


07:18 Phi lah ban jied kawei na kine lane type ia ka address kaba pura bad sa nion ia u Enter.


07:24 U Firefox yn sa pyniasoh bad ka website ba la jied ne type.


07:27 Ka Spoken Tutorial Homepage kan sa plie ha u browser.


07:31 To ngin khang noh bad ngin peit noh sa ia kawei pat ka application.


07:35 To ngin leit biang sha u Dash home bad type office ha ka search bar.


07:41 Phin sa iohi bun ki LibreOffice component kum ka Calc, Impress, Writer bad ka Draw.


07:48 Ha version kaba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban click ha Application >> Office.


07:55 Ki tutorial kiba kham bniah na ka bynta baroh kine ki component la kynthup ha ka Spoken Tutorial website.


08:01 Mynta ngin wad bniah ha ka Video option


08:04 Leit ha u Dash home bad type video.


08:07 Ha ka list kaba pyni, ngi ioh ia kawei ka application kaba donkam, kata ka dei ka Videos.


08:13 ia ka Videos ngi pyndonkam ban plie is ki video lane jingrwai. Ban plie tang ia ki open format video files ka dei kaba la dep jied lypa da ka computer.


08:22 Ha ka version kaba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban click ha ka Application >> Sound & Video.


08:28 Hangne ngi iohi bun ki application bad hangne ka application Movie Player. Sa click ha ka.


08:36 To ngin plie ia ka sample file na u pendrive jong nga.


08:39 Mynta, nga phrung ia u pendrive ha ka usb slot ha ka machine jong nga. Ka pendrive folder kan sa plie hi.


08:48 Lada kam plie hi, ngi lah ban plie pat na launcher.


08:54 Wad ia u pendrive icon hapoh jong u launcher.


08:58 Lada ngi click halor jong u, kan sa pyni ia ki file bad ki folder kiba don ha u pendrive.


09:04 Mynta ngan jied ia ka movie file ban plie kaba kyrteng ka big-buck-bunny.ogv.


09:10 Hangne ka file jong nga bad ngan double click ia ka.


09:14 Kan plie ha ka Videos.


09:18 To ngin khang noh ia ka movie.


09:22 Ha ka version kaba rim jong ka Ubuntu Linux, u pendrive u paw ha ka Desktop.


09:27 Ha ka version kaba thymmai, nion ia u Ctrl, Windows and D keys ban leit sha Desktop.


09:35 Ban leit sha Desktop ha ka version kaba rim jong ka Ubuntu, ngi lah ban pyndonkam da u Ctrl, Alt, D lane Windows keys bad D.


09:45 U nongpyndonkam u dei ban lah ban pyndondonkam na kawei ka version sha kawei pat.


09:51 To ngin nion ia u Ctrl, Windows bad u D key ban leit sha Desktop.


09:57 Mynta ngin peit shuh shuh ia kiwei pat kiba don ha Desktop.


10:01 Peit ia ka folder icon kaba don ha u launcher.


10:04 To ngin click halor jong u. Ka Home folder kan sa plie.


10:09 Ha ka version kaba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban leit na Places >> Home Folder.


10:15 Uwei pa uwei u nongpyndonkam u don la ka jong ka Home folder ha ka Ubuntu Linux.


10:20 Ngi lah ban ong ba ka Home folder ka dei ka ing jong ngi ha kaba ngi lah ban thep ia ki file bad ki folder jong ngi.


10:27 Kiwei kim lah ban iohi ia ki hynrei tang lada ngi ai jingbit.


10:33 Ka jingtip kaba kham bniah halor ka file permissions ka don ha ka Linux spoken tutorials.


10:39 To ngin phai biang shadien. Ha ka Home folder jong ngi, ngi lah ban iohi shuh sa ia kiwei pat ki folders, kum…


10:45 Desktop, Documents, Downloads, bad kiwei kiwei.


10:50 Ha ka Linux, baroh ki dei ki file. To ngin plie ia ka Desktop folder da kaba double click halor jong ka.


10:57 Hangne ngi lah ban iohi biang ia kajuh ka "hello.txt" file kaba ngi la dep save na ka text editor. Na kata ka daw, kane ka folder bad ka Desktop ka dei ka juh.


11:08 To ngin khang noh ia kane mynta.


11:10 Nga tharai phi la ngiah ban iohi ia ka juh shi ka juh ka theme ha ka Desktop jong phi. To ngi pynkylla noh.


11:15 Leit sha u Dash Home bad type system settings ha ka search bar field. Nangta sa click halor ka system settings icon.


11:24 Ha kawei pat ka rukom, click halor jong ka wheel icon kaba don halor shaphang kamon jong ka desktop screen. Sa click halor ka system settings nangta sa click halor u Appearance.


11:35 Ha ka version kaba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban leit na System ->Preferences ->Appearance.


11:42 Kan sa plie ia ka Appearance window.


11:44 Hangne hapoh ka Theme tab, ngi don bun ki theme kiba la dep install lypa.


11:50 Jied ia kine ki theme katkum ka jongkwah jong phi.


11:54 Mar ia click halor jong ka, phi lah ban iohi ia ka jingkylla ha dur jong ka desktop.


12:00 Phi lah ban iohi kham bniah da kaba nion ia u Ctrl+Windows+D keys ha ka juh ka por.


12:08 Da kumne ngi lah poi sha kaba kut jong kane ka tutorial.


12:12 Ha kane ka tutorial ngi la ioh jinghikai shaphang  Ka Ubuntu Desktop,  U launcher bad katto katne ki icons kiba ngi iohi halor jong u.  katto katne ki applications kiba donkam kum ka Calculator, Text Editor, Terminal, Firefox Web Browser, Movie Player bad LibreOffice Suite components  Ka Home folder bad ban pynkylla ia ka theme jong ka Desktop


12:36 Ki video ha ki link kiba hapoh ki batai kyllum halor Spoken Tutorial Project. Sngewbha peit ia ki.


12:42 Ka Spoken Tutorial Project team ka ju pynlong ia ki workshop bad ai certificate ruh ia kiba pass ia ka online test. Na ka bynta ka jingtip kaba kham bniah, sngewbha thoh sha ngi.


12:53 Ia ka Spoken Tutorial Project lah bei tyngka da ka NMEICT, MHRD, Govt of India. Ka jingtip kaba kham bniah halor kane ka mishon ka don ha ki link kiba hapoh.


13:04 Ia ka script jong kane ka tutorial la ai da ma nga I bah Frankie Nongrum na Shillong bad ka Spoken Tutorial Team.


13:12 Khublei shibun


File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeDimensionsUserComment
current22:05, 7 February 2017 (232 KB)Frankie.nongrum (Talk | contribs)
  • You cannot overwrite this file.

There are no pages that link to this file.